منجوق دانه های ریز از جنس شیشه و بلورکه بعنوان زیور و زینت روی لباس می دوزند. از این دوخت برای تزیین انواع :انواع تابلو های تزیینی،کیسه های پول،چنته،کیسه قلمدان،جای مهر،جای مسواک،وغیره استفاده می نمایند.منجوق دوزی بیشتر در شهر های :قزوین،آذربایجان غربی و شرقی،یزد،ااصفهان،وجنوب ایران رایج می باشد.
مواد اولیه:1-انواع منجوق ها-2-پارچه3-نخ4-سوزن5-تور شماره دوزی
گاه منجوق دوزی ها به همراه دیگر سوزن دوزی ها مثل گلدوزی با نخ ابریشم وپولک و مرواریدوسنگ وملیله وسرمه دوخته می شود.
در منجوق دوزی روش های دوخت متفاوتی وجود دارد
1
1–روش خطی:که بر روی خط ممتد یک ردیف منجوق دوخته می شود.
2-روش توپر:که برای سطح وسیع ردیف های منجوق در کنار یکدیگر دوخته می شود.
3-برگ دوزی:جهت دوخت سطح برگ ها به صورت جناغی.
-4-بست دوزی:جهت دوخت تابلواستفاده می گردد این یکی از روش های است که در دئخت روش خطی مورد استفاده قرار می گیرد ودر آن از دو سوزن نخ یکی جهت نخ کردن منجو ق ها و دیگری جهت بست زدن روی نخی که از میان منجوق ها گذشته است استفاده می گردد.این روش از استحکام زیادی بر خوردار نیست.به دوختی که امروزه از آن استفاده می شود دوباره دوزی نیز گفته می شود.به این ترتیب که منجوق ها دو بار به پارچه دوخته می شوندیعنی ابتدا چهار عدد منجوق را به سوزن گرفته ودر پارچه فرو می برندواز پشت پارچه سوزن را از وسط چهار عدد یعنی میان آن ها بیرون آورده و برای بار دوم از دو دانه ی آخر رد می کنند.
5 –برجسته دوزی:جهت برجسته نمودن منجوق دوزی تعداد منجوق ها را در سطح مورد دوخت بیشتر از اندازه می گیریم ویا این که زیر آن را برجسته نموده وسپس شروع به دوخت می کنیم .
شرابه دوزی
شرابه رشته ها و منگو له هایی که از کناره چیزی آویزان کنند.
1- شرابه دوزی ساده:که تنها با ردیف های منجوق ها به صورت ریشه ای به طول 2الی 10سانتی متر دوخته می شود.
2- شرابه دوزی الوان:در تک تک ریشه ها تنوع رنگ وجود دارد واستفاده از رنگ ها به طور یکسان در ریشه ها انجام می گیرد.
3- نوع ساده نقش دار:در این نوع شرابه دوزی جهت استفاده از رنگ ها از طرح های شطرنجی الوان استفاده می گرددو مطابق تعداد طرح مورد استفاده از رنگ های گونا گون استفاده می شود تا طرح مورد نظر بر روی شرابه دوزی پیاده شود.
4- نوع دالبری ساده :در این نوع شرابه دوزی انتهای ردیف آزاد نمی باشد بلکه دو سر آن به لبه پارچه تماس دارد.
5- دالبر های تقاطعی یا جفتی:در این نوع شرابه دوزی از میان هر دالبری که دوخته شده دالبر دیگری دوخته می شود.در دالبر تقاطعی منجوق هایی که در ردیف بعد دوخته می شود ممکن است هم رنگ یا از رنگ دیگر باشد
6- شرابه زیگزاگی:دراین نوع دوخت شرابه پس از بیرون آوردن سوزن از روی خط مورد نظر تعداد مشخصی از ملیله یا منجوق به سوزن گرفته سپس یک دانه را به نخ کشیده و دوباره به همان تعداد قبلی منجوق یا ملیله را به سوزن گرفته و بعد سوزن را در همان خط قبلی به پارچه فرو می برند.
7- شرابه زیگزاگی آویز دار دوبل :که در آن یک ردیف شرابه زیگزاگی آویزدار در میان ردیف قبلی دوخته می شود.
8- شرابه روی منگوله ی منجوق:ابتدا روی گلوله ی مروارید و یا چوبی و یا دانه ی تسبیح را منجوق دوزی می کنند به طوری که منجوق تمام سطح گلوله را بپوشاند.
موارد استفاده از انواع شرابه دوزی در تزیین پرده ونیز در قسمت های مختلف لباس مانند :دور گردن،روی سینه،مچ دست ولبه دامن کودکان می باشد.شهر های اصفهان ،قزوین،وبندر عباس از مراکز رایج شرابه دوزی هستند.
این چادر ساده در عین حال کاملاً مناسب مساجد، دانشگاهها و ادارجات میباشد و مصرف پارچه آن کمتر از بقیه چادرها میباشد. دوخت آن ساده و کاربردی میباشد. اگر از پارچههای عریض باشند 180 سانتیمتر پایین آن تکه نمیخورد ولی اگر معمولی باشد .............. که نیاز است بقیه پارچه را تکه کرده، از وسط آن به هم دوخته میشود. سپس پارچه را از اطراف دولای بسته تا کرده، دو طرف پارچه را تا ................ مانده به نقاط BوA دولای بسته پارچه میباشد DوC درز دوخت میباشد تا نقطه E دوخته میشود. AC و AD با چرخکاری لبهدوزی میشود.
دو عدد بند به نقطه E دوخته که دور گردن میافتد.
از نقطه E 30 سانتیمتر پایین آمده نقطه F میشود، دوخته میشود.
از نقطه F 30 سانتیمتر کنار رفته، نقطه C میشود.
دو عدد بند 50-70 سانتیمتر دوخته شده در زمان سر کردن به دور کمر بسته میشود. این بندها کمک میکند اگر چادر را شخص بلند قدی استفاده کند. قد چادر را به اندازه دلخواه در بیاورد. اگر برای مصارف خانگی استفاده کنند و قد به اندازه شخص باشد نیازی به بند کمر نیست.
در این مدل از بند رنگی استفاده کرده که قابل تشخیص باشد.
در صورت نیاز میتوانید نقاط A را به اندازه صورت علامت زده بعد از نقطه R یک چانه دوخته میشود که مقنعه نیاز نداشته باشد.
مادران فقیر با پارچه بسته بندی آنها برای فرزندان خود لباس درست میکنند،
شروع به استفاده از پارچه های طرحدار برای بسته بندی ,کردند
تا بچه های فقیر لباسهای زیباتری داشته باشند و
در کمال مهربانی کاری کردند که آرم این شرکت با اولین شستشو پاک میشد.
ﺧﺪﺍ ﺭﺍ میتوان ﺩﺭ ﺑﺎﻭﺭﯼ ﺩید،
ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﻏﻮﻃﻪ ﻭﺭ ﺑﺎﺷﺪ ....
طریقه دوخت:
پس از اینکه مربعهایی به ابعاد دلخواه در پشت پارچه رسم کردین! از پشت کار دوختتون رو شروع کنین ! طبق طرح خطوط مشخص شده را به هم بست می زنیم! و یک طرف خط رو بست بزنین و به سمت مقابلش برین و دوباره یه بست دیگه بزنین و نخ رو بکشین تا پارچه بصورت U کوچک و کنار هم جمع بشه ! نخ رو در حدی باید بکشی که دو نقطه کنار هم برسند بعد محکمش کنی و چند بست محکم بزنین و در پشت پارچه نخ را قیچی کرده و ضلع بعدی را بست بزنید!
البته میشه نخو قیچی نکنی همینجوری صاف برسونیش به نقطه ی بعدی بعد یه کوک گره ای بزنی که نخت فیکس بشه! بعد دوختتو انجام بدی! مثل شکل زیر! اما اگر نخو قیچی کنین! کار تمیزتر میشه!
نکته1: اینکه اول باید ردیف های افقی دوخته بشه یا ردیف های عمودی؟یا باید سوزن رو از بالا بیاریم پایین یا از پایین به بالا ؟ باید بگم فرقی نداره چه طوری بدوزی مهم اینه که گوشه های مربع ها رو به هم وصل کنی!
حتما دقت کنید همیشه و برای هر الگویی از یک سمت کار شروع کنید و ردیف ردیف جلو برید!یعنی مثلا ردیف های افقی رو در نظر بگیرید! حالا از سمت چپ شروع به دوخت کنید! فرقی نمیکنه از بالا یا پایین کار شروع کنیم مهم اینه که حتما طبق خطوط افقی الگو پیش بریم! اینجوری چین های قبلی کمتر اذیتتون میکنن و مانع دوخت نمیشن!
نکته 2: معمولا برای کوسن کادرها را بین 2 تا 3 سانتیمتر در نظر میگیرن! البته این ابعاد کاملا دلخواه میباشد! بهتر است اول بر روی تکه ای پارچه ابعاد را امتحان کنید و اندازه مورد علاقه را انتخاب کنید!
آستر کشی:
برای پارچه های نازک بهتره هر دوخت را پس از کامل شدن آستر کنید یعنی بهترین حالت را به دوخت داده و زیر آن را آستر گذاشته و کوک بزنید و کار بدست امده را در جای مورد نظر به کار ببرید!
گریت کردن چون باعث پف میشه اگر هر نوع لایی(از هر جنسی) بچسبونین چون چسبوندن مستلزم گذاشتن اتو هست و کار چروک و پف ما رو در واقع از بین میبره پس ما بعد از گریت از لایی استفاده نمیکنیم! چون کار ما در واقع نابود و بی ریخت میکنه! چون پف حاصله میخوابه و اتو اونو خراب میکنه!
چیزی که در گریت اون هم در پارچه هایی که کلفت نیست کار رو زیباتر میکنه! آستر هست که کار با کشیدن خراب نشه و کش نیاد!
پس در مورد لایی سعی کنین اگر میخواین بچسبونین یه مقدار در اندازه کم بچسبونین وببینن اگر خوب شد که اصولا خوب نمیشه اون وقت در کل کار اصلی به کار ببرید! اونم قبل از کار و درمورد پارچه های نازک!
چون روی کار گریت برجسته میشه نمیشه پشت کار رو لایی چسبوند بلکه باید پشت کار رو آستری داد تا دوخت ها باز نشه و کش نیاد البته اگر پارچه جنس ضخیمی داشته باشه کار کش نمیاد و نگران باز شدن نباشین!
البته ناگفته نمونه هر جنس ضخیمی هم مناسب این کار نیست!
نکته 1: دوختهاتونو محکم بزنین ! بعد از برش خواه ناخواه قسمتهای اطراف ممکنه از هم باز بشن که باید اونجا رو با سنجاق و کوک بهش حالت بدین!
نکته2: به هیچ عنوان نباید پارچه گریت شده رو اتو کنین چون قشنگیش به پفی هست که داره فقط قسمتهایی که درز داره رو با لبه اتو و با دقت اتوکشی کنین!
نکته ۳: آیا پارچه های گریت شده قابل شستشو هستن؟! یعنی خراب نمیشه؟!
پارچه گریت باید با ملایمت شسته بشن و بعد از شستن اصلا نباید اتوش کرد چون کلا نماشو از دست میده و خراب میشه باید همونجور نمدار آویزونش کرد یا صاف یه جایی پهنش کرد تا خراب نشه!
نکته ۴: اینکه به کدوم کارا باید لایی زد؟به کدوما آستر؟بعد جنس آستر چی باشه؟وچطوری به رویه نصب میشه؟ باید بگم شما به هیچ کدوم از کارها نمیتونین لایی بزنین مگر اینکه لایی رو بچسبونین بعد روی لایی طرح رو بکشید و اون رو اجرا کنین!
البته چندان جالب نمیشه بهتره از اول پارچتونو مناسب انتخاب کنین!
و اینکه اگر همه ی کارها آستر داشته باشن کار شما تمیز تر در میاد! و وقتی اونو میشوری نخهای پشتش پاره نمیشه!
جنس آستر چندان اهمیت نداره آستر باید دورگیر دوخته شه که حفظ چروک ها تو اینجا مشخص میشه !