فیروزه یکی از سنگهای قیمتی است که از عهد باستان در ایران شناخته شده، از کتیبه بنیاد کاخ داریوش بزرگ در شوش معلوم میگردد که در آن تاریخ فیروزه (احسائین) نامیده میشد و از خوارزم برای زینت آلات کاخ آورده شده بود.فیروزه، سنگ آرزوهای تمام پادشاهان ممالک از زمان کورش و داریوش کبیر است که به عنوان هدیه از طرف آنها به تمام سلاطین داده میشد. در کشور ایتالیا از فیروزه آبی و صاف که به گوهر آبی معروف است، به عنوان گرانقیمتترین جواهرات استفاده میشود.
فیروزه یک فسفات آلومینیوم با سختی حدود 6 است. با این حال به طور قابل ملاحظهای از کوارتز نرمتر می باشد. این کانی به طور طبیعی در طیف وسیعی از رنگها٬ازآبیآسمانیروشنتاسبز خاکستری یافت میشود. فیروزه با رنگ آبی خوشرنگ ، بهترین کیفیت را دارا و بسیار کمیاب است. در حالی که رنگ سبز یا آبی کمرنگ که از ارزش کمی برخوردار می باشد، فراوانی بیشتری دارد.
فیروزه مرغوب دارای رنگ آبی سیر، جلای چینیو، سختی بالا میباشد. افزایش رنگ سبز٬ پریدگی رنگ و وجود ناخالصی عواملی هستند که باعث کاهش کیفیت فیروزه میشوند.
فیروزه بیشتر اوقات در رسوبات مس در محیط های بایر و نسبتا کم آب یافت شده است. فیروزه در مکانهایی بوجود میآید که میزان مس موجود در منطقه بالا باشد. فیروزه بر اثر تاثیر محلولهای سطحی مسدار بر روی سنگهای غنی از Al2O3 و غنی از فسفر و گاهی نیز بر اثر تاثیر محلولهای سطحی مسدار٬ بر روی فسیلهای استخوانی جانوران به وجود میآید.
اشکال مختلف فیروزه شامل دانهای ریز، فیروزه ریز، کمپاکت، متخلخل، کلیرای، خوشهای، دندریتی و گاهی پوششی است. فیروزه ظاهراً به صورت نامتبلور و به صورت رگه و دانههای پراکنده در داخل سنگ مادر یافت میشود و غالباً به صورت نهان بلور است. میزان بلورههای فیروزه در طبیعت بسیار کم و به علت جلاپذیری و رنگ جالب مورد توجه بوده است.فیروزه به رنگهای آبی آسمانی، آبی مایل به سبز، سبز مایل به زرد، خاکستری مایل به سبز، آبی نیلی و آبی مایل به سفید وجود دارد. رنگ آبی آسمانی نوع مرغوب آن است و سبز مایل به زرد نوع نامرغوب.در صورتی که میزان مس موجود در کانی زیاد باشد به رنگ آبی در صورتی که آهن زیاد داشته باشد به رنگ سبز و در صورت وجود آلومینیم زیاد به رنگ سفید دیده میشود که به ترتیب ارزش آن کاهش مییابد. یعنی رنگ آبی با ارزشترین نوع فیروزه است. رنگ فیروزه ممکن است به تدریج به رنگ سبز تغییر کند. علت این امر قرار گرفتن کانی به مدت زیاد در نور شدید و یا حرارت است که باعث رنگ پریدگی و در نتیجه کم ارزش شدن کانی میشود.رنگ آبی فیروزه حاصل از cu2t آبدار است در صورتی که آب از دست برود رنگ آن سفید میشود. فیروزه دو رنگ را ابرش مینامند. بعضی انواع فیروزه را سست و سفید فام را در روغن میگذاشتند و رنگش موقتاً پررنگتر ولی پس از چندی رنگ آن زایل میشد. اگر چربی به فیروزه مالیده شود سبز میگردد. فیروزه مصنوعی را از رنگ کردن سنگ مها بهدست می آورند که با نام خضرا نامیده میشد. این فیروزه در صورت شکستن از فیروزه اصل تشخیص داده میشد،زیرا سطح شکستگی آن سفید بود. فیروزه سنگ رسوبی فسفاته است. این کانی در اثر هوازدگی سنگ میزبان رنگ خود را از دست میدهد، لذا برای تهیه نمونه مرغوب این کانی باید از سنگهایی که تحت تاثیر هوازدگی قرار نگرفتهاند، استفاده کرد.تنها کانی که شباهت زیادی به فیروزه دارد (کریزوکلا) است ولی به علت اختلاف سختی میتوان آنها را از هم تشخیص داد. جواهرفروشان برای تشخیص فیروزه از فوتک استفاده میکنند بدین صورت که سطح پشتی فیروزه را تحت تاثیر شعله قرار میدهند، سپس با ذرهبینهای چشمی محل حرارت داده شده را مشاهده میکنند.در صورت پوسته پوسته قهوهای شدن فیروزه است. پیشتر این کانی تنها از سنگ فیروزه به دست میآمد ولی امروزه همانند دیگر کانیها مصنوعی نیز فرآوری میشود به گونهای که حتی تشخیص طبیعی یا مصنوعی بودن آن برای کارشناسان نیز بسیار دشوار است.شبکه عنکبوتی آنچه در اغلب فیروزهها عمومیت دارد، وجود رگه یا رگچههایی سیاه یا قهوهای رنگ برجسته است که مربوط به سنگ مادر تشکیل دهنده فیروزه میباشد. این رگهها گاه در طرحهای منظم و غیرمنظم شکل میگیرند که در چنین حالتی به آن شبکه عنکبوتی و در اصطلاح بازار ایران به آن فیروزه شجری میگویند. اگر این طرح، منظم و زیبا باشد باعث افزایش ارزش فیروزه خواهد شد و اگر نامنظم و به صورت نقطه و لکهای باشد از ارزش فیروزه خواهد کاست.
فیروزه در خواب قدرت روانی و روحی است و نشان تسلط بر اعصاب و خویشتن داری. در این سنگ چیزی هست که در هیچ یک از سنگ های بهادار نیست.
فیروزه سنگی است بسیار خوش رنگ و زیبا و ارزنده اما اگر کسی با دست چرب آن را لمس کند فاسد و خراب می شود و ارزش خود را به طور کلی از دست می دهد به طوری که جواهر سازان آن را از حلقه انگشتری جدا می کنند و دور می افکنند و در سطل زباله می اندازند.به همین سبب آن را قدرت روانی و تسلط بر اعصاب دانسته اند. اعصاب انسان نیز ظریف است و گاه به اندک اشاره ای مخدوش می گردد و شخص چنان کنترل خود را از دست می دهد که احتمالا به نابودی خویش یا دیگران اقدام می کند. بعضی از معبران فیروزه را فتح و پیروزی دانسته اند.شاید این به سبب تشابه اسمی باشد و دسته ای دیگر عمر دراز و فرزند شمرده اند و در نفایس نوشته شده فتح و نصرت و عمر دراز و فرزند. اگر در خواب ببینید فیروزه دارید باید همان طور که از فیروزه مراقبت می نمایید مراقب اعصاب و برخوردهای خویش باشید.
رنگ این سنگ فیروزه ای قشنگ آرام بخش اعصاب است ولی خود نمایانگر حساسیت اعصاب نیز هست. ابن سیرین نوشته: اگر کسی در خواب ببیند که فیروزه ای از او ضایع شد مرادش بر نیاید
نام علمی فیروزهturquoise} }{سنگ ترکی} است این نامگذاری به دلیل فروش آن در زمان باستان در بازارهای ترکیه بوده است که معادن نیشابور از طریق جاده ابریشم به فروش میرسید.فیروزه از ترکیب آلومینو فسفات آبدار مس بوجود میآید. همان طور که از فرمول شیمیای آن معلوم است نحوه تشکیل پیچیده ای هم دارد.شیمیایی: در شکاف سنگها از نوع سنگهای رسوبیبرخورد شهاب سنگ: در آبهای زیر زمینیفیروزه سنگی آبی رنگ تا آبی پر رنگ است که در اثر فرسایش به سبز روشن تا سبز تیره تغییر رنگ میدهد. جلای آن بصورت چینی است دارای سختی ۵ الی ۶ میباشد با افزایش میزان آب در ترکیب سختی آن کاهش مییابد. نوع مرغوب آن جلای چینی با درجه سختی بالاست. فیروزه در اثر فرسایش آب از دست میدهد و کم رنگتر میشود.روش استخراج این سنگ دستی و به روش سنتی است تا به رگههای فیروزه صدمهای وارد نشود. ویژگی خاص فیروزه وجود رگه های زیبایی از اشکال، اشیا، گیاهان و… است.پیشینیان فیروزه را سنگ آرزوها مینامیدند و با لمس آن و نیت آرزو میکردند. **کاربرد فیروزه
فیروزه سنگ تزئینی و نیمه قیمتی میباشد. جواهر نگاران با برش سطح جلا زیبایی خاصی بدان میدهند. فیروزه نگین انگشتریها و نگین تاج شاهان مصر{فرعون} و پادشاهان باستان تا عهد حاضر بوده است.اما آنچه بعد از ورود اسلام به ایران قابل توجه است نقش آن در هنر اسلامی است و کاشیکاران زبر دست ایران بوسیله لعاب فیروزه رنگ جلا و زیبایی خیره کنندهای به کاشی بی روح مساجد دادند.در سال ۱۴۶۵ میلادی در زمان سلطنت جهانشاه حکمران مقتدر قره قویونلوها به دستور دختر جهانشاه مسجدی بنا گشت که فیروزه جهان اسلامگرفت . فیروزه معدن نیشابور قدمت ۲۵۰۰ساله دارد البته مجسمه ای ۷هزار ساله به شگل گوساله از فیروزه نشان از قدمت استخراج این سنگ دارد. این مجسمه امروز در موزه لوور پاریس نگهداری میشود. فیروزه نیشابور در جهان بنام{Persian quality}شناخته میشود.بهترین و بزرگترین بازار فروش این نگین بازار مشهد است که متاسفانه با و کار صنعتگران ترکیه و ورود فیروزههای ایلات متحده در بازار مشهد فیروزه نیشابور مرغوبترین سنگ فیروزه دچار فراموشی و مرگ اقتصادی شده است این امر نتیجه سهل انگاری و کم کاری مسئولین در معرفی؛ بازار یابی و استخراج و فروش این نگین منحصر بفرد است سطح شکل فیروزه صدفی است/رنگ خاکه سفید و گاهی سبز روشن دارد که با خراش دادن آن بر روی چینی بدون لعاب بوجود میآیدفیروزه بدل از رنگ کردن سنگ{مها} بدست میآید که خضرا نامیده میشود.چربی و روغن در مجاورت زیاد با نفوذ به سطح آن و جذب گرد و غبار هوا باعث از بین رفتن جلای آن میشود.در مقابل حرارت و شعله تیره{سبز مات} شده و رنگ شعله را به علت وجود مس{آبی } میکند.در لوله آزمایش در اثر حرارت آب از دست داده و تیره میشود.تنها کانی مشابه فیروزه{کریزوکلا}عجمی: گرد و درشت درجه خلوص بالا {مرغوبترین در جهان}شجری: نوع رگه دار فیروزه میباشد. علت وجود آب در ترکیب شیمیایی اش در مکان گرم و خشک آب از دست داده و کمرنگ میشود بهتر آن است در جایی مرطوب نگهداری شود.شستن فیروزه با مواد پاک کننده باعث میشود رنگ آبی به رنگ سبز تغییر یابد و دلیل آن جانشینی آلومنیم موجود در ترکیب هست که باید از نو سطح آن را صیقل داد.
با توجه به درخواست های مکرر مردم و پیگیری بخشداری طاغنکوه و اعضای شورای اسلامی و مدیریت شبکه بهداشت و درمان شهرستان خدمات شبانه مرکز درمانی شهر همت آباد فعال گردید. این خدمات از اول بهمن ماه جاری با استقرار پزشک بیتوته در مرکز درمانی شهر همت آباد (مرکز بخش طاغنکوه) ارائه می گردد. لازم به ذکر است که از 7 مرکز درمانی فعال در شهرستان فیروزه تعداد 4 مرکز درمانی در بخش طاغنکوه قرار دارد که تا کنون فاقد ارائه خدمات شبانه بودند که با توجه به جمعیت بالای 22000 نفری این بخش و دورافتادگی و پراکندگی روستاها مشکلات زیادی را در حوزه درمان و سلامت برای مردم محروم این بخش ایجاد کرده بود. با
شروع خدمات شبانه مرکز همت آباد و ارائه این خدمات در مرکز گرماب که از ماه گذشته آغاز گردیده است، در حال حاضر خدمات شبانه درمانی و بیتوته در 2 مرکز از 4 مرکز بخش طاغنکوه فعال می باشد که امید است با پیگیری مسئولان شبکه بهداشت و درمان فیروزه نسبت به ارائه این خدمات در مراکز دیگر بخش ( شوراب و مرزان ) نیز فعال گردد.
عقیق شدنسلیسی شدن. تبدیل به عقیق شدن و یا هم چون عقیق گشتن. در واقع تبدیل یک ماده و یا یک جسم مانند چوب درختان به عقیق با حفظ شکل اولیه خود است. در این جا ماده سیلیسی به درون تنه درخت رخنه کرده و به جای سلول های آن می نشیند.
عقیق شیشه ای
۱- عقیق از جنس شیشه که در کارگاه ها ساخته می شود. عقیق قلب. عقیق بدلی.
۲- به نادرست گاهی به آبسیدین گویند.
۳- کلسدون خاکستری تا نیمه شفاف.
عقیق صورتی واژه آمریکایی برای عقیق سرخ تا صورتی از بروستر تکزاس که دارای لایه های سرخ و صورتی یک در میان است، گاهی خاکستری آن نیز دیده می شود.
عقیق فیروزه ای واژه گمراه کننده است برای عقیقی که به طور مصنوعی به رنگ آبی فیروزه ای در آمده.
عقیق قیطانی عقیق نواری. عقیق راه راه. عقیق نیمه شفاف آبی رنگ که دارای لایه های قیطانی گون سفید است و در آفریقای جنوبی پیدا می شود.
عقیق کویناوی عقیقی از شبه جزیره کوینا شمال آمریکا نزدیک مرز کانادا.
عقیق مرجانی
۱_ عقیق بسدی. مرجان عقیق شده. مرجانهایی که در اثر مواد سیلیسی به سنگ مبدل شده با رنگ سرخ.
۲_ گونه ای بکیت یا بئکیت (beekite) است.
عقیق وگلر واژه ای محلی و تحریف شده آلمانی برای جنبان یا متحرک (wackeler) است _ پدیده ای است در برخی از عقیق های لایه ای نازک، که پس از تراش و پرداخت و حرکت در برابر نور، به نظر می رسد که قشری از آب در درون کانی در جنبش است.
عقیق ویرانه ای عقیق خرابه ای. عقیق هایی که تکه های به هم جوش خورده یا درونگیرهای آن شکل یک ویرانه را به سنگ داده اند.
عقیق یخی عقیق برفی. کلسدون خاکستری با لکه های سفید رنگ که به دانه های برف و یا یخ می ماند.
عقیق یشبی گونه ای یشب که دارای رگه هایی از عقیق است و خیلی به عقیق می ماند. درست تر خواهد بود اگر یشب عقیقی گفته شود.
عقیق یشبی شده1-آمیخته ای از یشب و عقیق.2-عقیقی که دارای لایه های کلسدونی است ولی به یشب بیشتر می ماند
فروردین الماس یکی از گرانبهاترین و زیباترین سنگهای موجود در طبیعت است که با متولدین فروردین ارتباط بیشتری برقرار می کند. این سنگ اعتماد به نفس را افزایش می دهد و احساس شکست ناپذیری را در انسان تقویت می کند. الماس یکی از قدیمی ترین سنگهای موجود در طبیعت است که خاصیت تصفیه کنندگی دارد و مخصوصأ روی کارکرد کلیه ها و مثانه اثر مثبتی می گذارد. علاوه بر آن کارائی و قدرت سنگهای دیگر را هم افزایش می دهد. فراموش نکنید متولد هر ماهی که هستید و از هر سنگی استفاده می کنید، افزودن الماس را به گردنبند خود از یاد نبرید.
اردیبهشت سنگ متولدین اردیبهشت ماه، زمرد است. زمرد از زمان خیلی دور به عنوان سنگ درمانی به کار می رفته است. یکی از مهمترین ویژگی های زمرد این است که روح و جسم را با هم متعادل می کند. این سنگ روی تیروئید و تصلب شرائین اثر می گذارد و در مورد بیمارانی که پارکینسون دارند یا مبتلا به صرع هستند ، روند درمان بیماری را بهبود می بخشند. زمرد فشار خون و بیماری قلبی را نیز کنترل می کند. در زمان های گذشته برای درمان بچه های کوچک هنگامی که به تب مبتلا می شدند، از زمرد استفاده می کردند. این سنگ ادراکات شهودی را افزایش می دهد و در ایجاد نبوغ تأثیر می گذارد. یوگی ها و کسانی که مدیتیشن می کنند معتقدند که همراه داشتن زمرد آنها را زودتر به تمرکز می رساند.
خرداد مروارید، سنگ اختصاصی متولدین خرداد ماه است. به مروارید، داروی جادوئی نیز می گویند. این سنگ روی اعصاب و کلیه ی عضلات اثر مثبت می گذارد و بیماری های ناشی از کمبود کلسیم را برطرف می کند. مروارید نیروی حیات را افزایش می دهد و ضداضطراب عمل می کند. علاوه بر آن همراه داشتن مروارید باعث میشود قوای ابتکار شما بهتر عمل کند و خلاقیت تان افزایش یابد.
تیر سنگ متولدین نخستین ماه تابستان یاقوت سرخ و گارنت است. گارنت که به رنگ تیره و شبیه یاقوت سرخ در طبیعت دیده می شود. گارنت سنگ حامی مسافرینی است که با کشتی سفر می کنند. این سنگ برای استحکام دیواره های سرخرگ، تقویت چشم و درمان سرطان در مراحل اولیه ی آن کارائی دارد. اثرات این سنگ میان زنان بیشتر نمایان می شود. گارنت بیماری های زنان را بهبود می بخشد.
مرداد پریدوت و اونیکس سنگهای متولدین مرداد ماه هستند. اونیکس سنگ عقیقی است که به رنگ سیاه یافت می شود . این سنگ برای درمان اعتیاد مورد مصرف قرار می گیرد. به نظر می رسد از آنجا که اونیکس اعتماد به نفس و دلگرمی را افزایش می دهد، از گرایش افراد به سوی اعتیاد می کاهد. اونیکس روی سیاهرگ ها و مفاصل بخصوص در افرادی که دچار نقرس هستند اثر مثبت می گذارد و از لحاظ روانی موجب ازدیاد هماهنگی روحی انسان می شود.
شهریور یاقوت کبود، سنگ مخصوص متولدین شهریور ماه است. این سنگ دارای خاصیت شفابخشی است و روی سلولهای پوست، مو و ناخن اثر می گذارد. یاقوت کبود از ریزش مو جلوگیری می کند و سیستم عصبی را بهبودی می بخشد. این سنگ درد را کاهش می دهد و برای بیماری های مزمنی مثل روماتیسم و نقرس اثر مثبت دارد. علاوه بر آن برای درمان سرگیجه و جلوگیری از خونریزی زخمها به کار می رود.
مهر متولدین مهر ماه می توانند از سنگهای یشم و مونستون و اوپال استفاده کنند. یشم مظهر صلح و آرامش است. یشم ضد سرطان، محافظ در برابر امواج منفی، ضد افسردگی، آرامش بخش می باشد.مونستون دارای چندین رنگ است. سفید مایل به آبی، مایل به سبز و مایل به صورتی آن در طبیعت یافت میشود. مونستون سنگی است که روی اختلالات هورمونی تاثیر مثبتی دارد، بخصوص شیر مادران را افزایش می دهد. این سنگ روی تیروئید هم اثر مثبت دارد و باعث می شود موانع احساسی شخص از بین برود. اوپال از خانواده ی عقیق و سنگی است که در کشور استرالیا به دست می آید. این سنگ روی التهابات روده و معده موثر است و بر جریان خون تاثیر می گذارد . از این سنگ به عنوان طلسم خوشبختی نیز یاد شده است. در گذشته مرسوم بوده که از اشخاص مبتلا به افسردگی، درخواست می کردند به اوپال سیاه نگاه کنند، چون اعتقاد داشتند این کار افسردگی آنها را از بین می برد.
آبان سیترین و یاقوت قرمز سنگهای متولدین این ماه هستند. یاقوت قرمز برای بیماری های ویروسی و اپیدمی، همچنین درمان تب مفید است. این سنگ بی حسی و رخوت را از بین می برد و از زایمان زودرس جلوگیری می کند. یاقوت قرمز ایمنی بدن را افزایش می دهد و از لحاظ روانی هم باعث رهایی از وابستگی های روانی میشود. از زمان قدیم متداول بوده که به زوجهای جوان توصیه می شده این سنگ را برای وفای بیشتر نسبت به شریک زندگی خود به گردن بیاویزند.
آذر سنگ فیروزه به متولدین آذرماه تعلق دارد. از سنگ فیروزه به عنوان سنگ حامی یاد شده است. معروف است که در اروپا، خلبانان و مهمانداران هواپیما برای ایمنی در سفر از فیروزه استفاده می کنند. چون این سنگ، از سقوط جلوگیری می کند. فیروزه بر روی عملکرد نادرست کبد اثر می گذارد و قدرت و دید چشم را افزایش می دهد . فیروزه ضدافسردگی است، نشاط آور است و التهاب پوستی را فرو می نشاند.
دی نکته ی عجیبی است که متولدین دی ماه، سنگ مخصوص به خود ندارند، اما در عوض همه ی سنگها با تمام خواص شان برای آنهامفید هستند. پس آزاد هستید با توجه به علاقه و تمایل تان، هر سنگی را که می خواهید انتخاب کنید.
بهمن آمتیست، سنگ کریستالی بنفش رنگ است که به اضطراب پایان می دهد و مخصوص متولدین بهمن ماه است. این سنگ ضداضطراب و کابوس است و برای کسانی که بدخواب هستند یا مدام کابوس می بینند، توصیه شده است ، تجربه نشان داده است که افراد مضطرب وقتی آمتیست را با خود همراه می کنند به آرامش می رسند.
اسفند متولدین آخرین ماه سال، با آکوآمارین پیوند برقرار می کنند. متولدین اسفند خصوصیاتی دارند که با متولدین دیگر ماههای سال کاملاً متفاوت است؛ از بارزترین این موارد آرام بودن را می توان نام برد. سنگ این ماه آبی روشن است؛ رنگی که به انسان آرامشی همراه با نشاط می دهد. آکوآمارین سیستم ایمنی و اعصاب را تقویت می کند و باعث آرامش غدد می شود.